Hoe zorg je voor een waardig afscheid in tijden van corona?

De palliatieve fase is een kwetsbare fase in het zorgproces. Hoe zorg je ervoor dat een patiënt en zijn naasten op een waardige manier afscheid kunnen nemen? De coronacrisis maakt deze fase extra ingewikkeld. Ook via ons meldpunt komen hier meldingen over binnen. Bijvoorbeeld over de inzet van beschermende middelen voor naasten van de patiënt, zodat zij goed afscheid kunnen nemen. We vroegen een aantal zorgprofessionals naar de vraagstukken waar zij nu mee te maken krijgen. Eén van hen is Anja Guldemond, verpleegkundig specialist en voorzitter van V&VN Palliatieve zorg. Op onze pagina over palliatieve zorg in tijden van corona lichten we deze vragen uit en verwijzen we naar de juiste informatie.

Palliatieve zorg gaat normaal gesproken vooral over de kwaliteit van leven. Hoe wil iemand dat de laatste fase van zijn of haar leven eruitziet? Hiervoor is in de huidige situatie vaak geen tijd. Anja: “Het gaat nu vooral over de kwaliteit van sterven. Ook is er aandacht voor proactieve zorgplanning – vooruitdenken, plannen en organiseren. Denk bijvoorbeeld aan een huisarts die een oudere patiënt vraagt wat hij zou willen als hij besmet zou raken. Wil hij dan wel of niet naar de IC?”

Samenwerken

Zorgprofessionals uit verschillende sectoren en met verschillende specialisaties krijgen met palliatieve zorg te maken. Anja: “Niet alleen op de IC’s, maar ook in de thuissituatie en in verpleeghuizen overlijden mensen.” Om de juiste zorg te kunnen leveren, is samenwerking heel belangrijk. “Dit is één van de pijlers van palliatieve zorg”, vertelt Anja. “Als bestuur focussen wij ons nu niet alleen op de afdeling V&VN Palliatieve Zorg, maar hebben we de handen ineen geslagen met verzorgenden, verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten buiten de afdeling die met palliatieve zorg te maken hebben. Vanuit V&VN werken we samen met Palliatieve Zorg Nederland (PZNL), waar veel kennis zit die actueel blijft door samenwerking tussen het RIVM en de actieve expertgroep van PZNL.”

Kwetsbaar

Eén van de dingen die de palliatieve zorg nu sterk beïnvloedt, is het grillige verloop van het coronavirus. Anja: “Dit maakt de patiënt extra kwetsbaar, maar ook voor zorgprofessionals is het een uitdaging om te werken onder hoge druk en in onvoorspelbare situaties waarin mensen overlijden. We willen werken volgens protocollen en richtlijnen. We willen contact maken, een band opbouwen. Veel daarvan valt nu weg. We ontmoeten elkaar in alle kwetsbaarheid. Het is waardevol om als mens nabij te kunnen zijn als een patiënt zonder zijn geliefden komt te overlijden.” Juist nu is het extra belangrijk om als zorgprofessional ook goed voor jezelf te zorgen. Hoe doe je dat? Hoe zorg je ervoor dat je dit volhoudt? Volgens Anja kunnen we elkaar helpen door kennis te delen en door er voor elkaar te zijn. Vraag elkaar hoe het is om onder deze omstandigheden te werken. En ook: bewaar de balans tussen werk en privé. “Gelukkig zien we dat nu ook gebeuren.”

Palliatieve Zorg Nederland

Op onze pagina over palliatieve zorg in tijden van corona verwijzen we regelmatig naar de website van PZNL: Palliaweb.nl. Op deze website vind je veel informatie over de palliatieve fase in verschillende werksettingen. Mis jij informatie? Laat het ons dan vooral weten door een melding te maken. We zullen de pagina regelmatig updaten met nieuwe informatie.